در این مقاله 5 استراتژی توسعه تفکر نقادانه را که هر انسان با انگیزه ای می تواند در زندگی روزانه خود به کار ببرد معرفی می کنیم. همه ما می توانیم مهارت تفکر نقادانه خود را بالا ببریم به شرطی که اولاً این حقیقت را بپذیریم که روش هایی که در حال حاضر هنگام فکر کردن به کار می بریم کامل و بی نقص نیست و نیاز به استفاده از راهکارهای تفکر کردن جدیدی داریم؛ دوم تمرین توسعه تفکر نقادانه را آغاز کنیم.
روش اول توسعه تفکر نقادانه: استفاده از زمان های هدر رفته
تمام انسان ها در طول روز کم و بیش وقت تلف می کنند. اتلاف وقت به معنی شکس خوردن در استفاده زمان به شیوه کارا یا لذت بخش است. گاهی از فعالیتی به فعالیت دیگر می رویم بدون آن که از هیچ کدام از آن فعالیت ها لذتی ببریم. گاهی از این که بسیاری از شرایط تحت کنترل ما نیست آزرده خاطر می شویم. و گاهی نیز به دلیل آن که نتوانسته ایم برنامه ریزی خوبی داشته باشیم دچار عواقبی می شویم که در صورت داشتن برنامه ریزی درست به آسانی قابل اجتناب بوده است.
کلید توسعه تفکر نقادانه در این است که بپذیریم زمان از دست رفته و اگر برنامه درستی داشتیم می توانستیم از این زمان بهتر استفاده نماییم. پس چرا از زمان هایی که معمولاً در طول روز هدر می رود برای بهبود تفکر نقادانه استفاده نکنیم؟ به عنوان مثال به جای آن که پس از رسیدن به خانه و تماشای تلویزیون، بخشی از این زمان را به توسعه تفکر نقادانه اختصاص دهیم. می توانیم در پایان یک روز کاری وقایع آن روز را ارزیابی کنیم و نقاط قوت و ضعف خود را پیدا کنیم.
روش دوم توسعه نقادانه: روزی یک مسئله حل کنید
در آغاز هر روز مسئله ای را انتخاب نمایید تا در اوقات فراغت خود روی آن کار کنید. منطق آن مسئله را با مشخص کردن عناصر آن پیدا کنید. تعریف این مسئله از چه قرار است؟ چگونه می توان آن را تبدیل به یک پرسش نمود؟ چگونه این مسئله به اهداف، مقصودها و نیازهای شما مربوط است؟
روش سوم توسعه تفکر نقادانه: معیارهای تحلیلی خود را پرورش دهید
هر هفته بر یکی از استانداردهای تحلیلی آگاهانه تمرکز کنید. بعضی از این استانداردها شامل شفافیت، دقت، صحت، مرتبط بودن، عمق، منطقی بودن و معنادار بودن هستند. یک هفته روی شفافیت تفکر تحلیلی تمرکز کنید و هفته دیگر روی دقت و به همین ترتیب. به عنوان مثال اگر این هفته تصمیم گرفته اید که روی وضوح و شفافیت تمرکز کنید، تلاش کنید مواقعی که در گفتگوهای خود با دیگران به اندازه کافی شفاف نیستید را پیدا کنید. یا هنگام خواندن روزنامه یا کتاب ببینید که آیا مفهوم متنی که می خوانید به روشنی در ذهن شما شکل می گیرد یا خیر.
روش چهارم توسعه تفکر نقادانه: از تحلیل های خود یادداشت برداری نمایید
هر هفته در دفتری درباره آنچه ذهن شما را در طول هفته درگیر کرده بوده است بنویسید. می توانید از قالب زیر استفاده نمایید:
- موقعیت. موقعیتی را توصیف کنید که از نظر عاططفی برای شما معنادار بوده است و برای شما اهمیت زیادی داشته است. هردفعه فقط روی یک موقعیت تمرکز کنید.
- پاسخ. پاسخ خود نسبت به آن موقعیت را بنویسید. تا جایی کی می توانید این کار را مشخص و دقیق انجام دهید.
- تحلیل. پاسخ خود را نسبت به آن موقعیت تحلیل کنید. بنویسید که به طور دقیق در آن موقعیت چه اتفاقاتی در حال رخ دادن بوده است. مسائل زیر پوسته ظاهری اتفاقات را باز کنید.
- ارزیابی. مفاهیم و نتیجه گیری های تحلیل خود را ارزیابی کنید. درباره خودتان چه آموختید؟ اگر می توانستید زمان را به عقب برگردانید چه کار متفاوتی انجام می دادید؟
روش پنجم توسعه تفکر نقادانه: نگرش خود را دوباره تعریف کنید
ما در جهانی زندگی می کنیم که هر موقعیتی چه فردی و چه اجتماعی معنادار است. چگونگی تعریف یک موقعیت تعیین می کند که چه احساسی نسبت به آن باید داشته باشیم و چه رفتاری را باید در آن موقعیت خاص از خود بروز دهیم. با این وجود تقریباً از هر موقعیتی می توان برداشت متفاوتی داشت و این انتخاب خود ما است که برداشت خوشبینانه ای از این موقعیت ها داشته باشیم و زندگی شادتری برای خود فراهم نماییم.
.jpg)
نظرات ارزشمند شما